รถไฟความเร็วสูงเชื่อมสามสนามบิน

โครงการรถไฟความเร็วสูงเชื่อมสามสนามบิน เป็นโครงการที่ใช้โครงสร้างและแนวเส้นทางการเดินรถเดิม
ของระบบรถไฟฟ้าขนส่งมวลชนแอร์พอร์ตเรลลิงก์ (Airport Rail Link)
ที่เปิดให้บริการอยู่ในปัจจุบัน โดยจะก่อสร้างทางรถไฟขนาด 1.435 เมตร (Standard Gauge)
ส่วนต่อขยาย 2 ช่วงจากสถานีพญาไทไปยังสนามบินดอนเมือง และจากสถานีลาดกระบัง
ไปยังสนามบินอู่ตะเภา พร้อมเชื่อมเข้าออกสนามบิน โดยใช้เขตทางเดิมของการรถไฟฯ เป็นส่วนใหญ่

ความเป็นมาและความสำคัญ

ขอบเขตโครงการ

การรถไฟแห่งประเทศไทย (รฟท.) กับ เอกชนคู่สัญญา
(เอเชีย เอรา วัน) ลงนามข้อตกลงการร่วมลงทุนระหว่าง
ภาครัฐและเอกชน พัฒนาโครงการรถไฟความเร็วสูง
เชื่อมสามสนามบิน สำนักงานคณะกรรมการนโยบาย
เขตพัฒนาพิเศษภาคตะวันออก (สกพอ.) ร่วมลงนาม
บันทึกข้อตกลงความร่วมมือการดำเนินโครงการ
ร่วมกับ รฟท. ภายใต้ข้อตกลงการร่วมลงทุน
ระหว่างภาครัฐและเอกชน

โครงการเกี่ยวกับรถไฟ ประกอบด้วย

– รถไฟความเร็วสูง (“HSR”) (สร้างใหม่)
– แอร์พอร์ต เรลลิงก์ (“ARL”) (ปรับปรุงของเดิม)
– แอร์พอร์ต เรลลิงก์ส่วนต่อขยาย (“ARLEX”) (สร้างใหม่)

การพัฒนาพื้นที่เพื่อสนับสนุนบริการรถไฟ
ของโครงการฯ ประกอบด้วย

– พื้นที่มักกะสัน 140.8 ไร่
– พื้นที่ศรีราชา 27.45 ไร่

การดำเนินกิจการทางพาณิชย์ ประกอบด้วย

– สถานีรถไฟ/ขบวนรถไฟ
– ทางเชื่อมต่อระหว่างอาคารสถานี
– อาคารและสถานที่จอดรถและจร (ถ้ามี)

รายละเอียดโครงการ

หน่วยงานเจ้าของโครงการ

: การรถไฟแห่งประเทศไทย

ลักษณะโครงการ

: เชื่อมกรุงเทพ กับพื้นที่ EEC ใช้เวลาไม่เกิน 60 นาที
ด้วยรถไฟความเร็วสูง ที่ความเร็วสูงสุด
250 กิโลเมตรต่อชั่วโมง ระยะทาง 220 กม.
และพัฒนาพื้นที่มักกะสัน 140.8 ไร่
เป็น EEC Gateway

สถานีรถไฟความเร็วสูง

: 9 สถานี

ศูนย์ซ่อมบำรุงรถไฟความเร็วสูง

: พื้นที่ 400 ไร่ บริเวณฉะเชิงเทรา

ระยะเวลาร่วมลงทุน

: 50 ปี (รวมระยะเวลาก่อสร้าง 5 ปี)

เงินลงทุนของภาครัฐ

: 159,380 ล้านบาท

เงินลงทุนของเอกชน

: 111,994 ล้านบาท

เงินลงทุนรวม

: 271,824 ล้านบาท

สัญลักษณ์

รถไฟความเร็วสูงเชื่อมสามสนามบิน

สถานีรถไฟความเร็วสูงเชื่อมสามสนามบิน

ทางรถไฟสายตะวันออก

สนามบิน

ท่าเรือ

TOD

รูปแบบการเดินรถไฟความเร็วสูงเชื่อมสามสนามบิน

รถไฟในเมือง
ระยะทาง 50 กม. จำนวน 10 สถานี
ใช้ความเร็ว 160 กม./ชม.

รถไฟระหว่างเมือง
ระยะทาง 170 กม. จำนวน 6 สถานี
ใช้ความเร็ว 250 กม./ชม.

ขบวนรถไฟธรรมดา
ใช้เวลาเดินทาง 1 ชั่วโมง 50 นาที
(จอดทุกสถานี)

ขบวนรถไฟด่วน
ใช้เวลาเดินทาง 1 ชั่วโมง
(จอดบางสถานี)

หน้าที่และความรับผิดชอบ
ของรัฐและเอกชนและ
ระยะเวลาของโครงการ

รัฐ (รฟท.)

โครงการเกี่ยวกับรถไฟ

เวนคืนที่ดิน
ขอใช้พื้นที่หน่วยงานรัฐ
โยกย้ายผู้บุกรุก
รื้อย้ายสาธารณูปโภค

การพัฒนาพื้นที่เพื่อสนับสนุนบริการรถไฟของโครงการฯ

ส่งมอบพื้นที่ และสิทธิการใช้ที่ดิน
ผังการใช้ประโยชน์ที่ดิน

เอกชน

โครงการเกี่ยวกับรถไฟ

ปรับปรุง แอร์พอร์ตเรลลิงก์
ออกแบบและก่อสร้างงานโยธา
จัดหาและติดตั้งงานระบบไฟฟ้าเครื่องกลและขบวนรถไฟ
เดินรถไฟและซ่อมบำรุง
เก็บรายได้ค่าโดยสารและเชิงพาณิชย์

การพัฒนาพื้นที่เพื่อสนับสนุนบริการรถไฟของโครงการฯ

พัฒนาโครงการ EEC Gateway
ดำเนินการและซ่อมบำรุง
เก็บรายได้การพัฒนาฯ

ระยะเวลาโครงการ

ก่อสร้าง 5 ปี
เดินรถและบำรุงรักษา 45 ปี
รวม 50 ปี
รูปแบบการร่วมลงทุน PPP Net Cost 50 ปี

กรรมสิทธิ์ในทรัพย์สินที่จำเป็นในการดำเนินโครงการ

โครงการเกี่ยวกับรถไฟ

เอกชนสร้าง โอนให้รัฐ (BTO)
เอกชนได้สิทธิพัฒนาและบริหาร 50 ปี (พัฒนา 5 ปี / บริหาร 45 ปี)

การพัฒนาพื้นที่เพื่อสนับสนุนบริการรถไฟ

เอกชนสร้าง บริหาร โอนให้รัฐ (BOT)
เอกชนได้สิทธิพัฒนาและบริหาร 50 ปี (พัฒนา 5 ปี / บริหาร 45 ปี)

เงื่อนไข: พัฒนาสถานีศูนย์กลางเดินทางเชื่อมต่อ กทม. และ EEC

เอกชนจ่ายค่าเช่าที่ดินให้ รฟท. 52,337 ล้านบาท
แบ่งสัดส่วนรายได้ให้รัฐ (Revenue Sharing)

การพัฒนาที่ดินรอบสถานีรถไฟความเร็วสูง (TOD)

สถานีมักกะสัน

พื้นที่พัฒนา 140.8 ไร่
การพัฒนาะโครงการต้องเป็นแบบ TOD
(Transit Oriented Development) และ Smart City
ระยะเวลาโครงการ 50 ปี
พื้นที่ก่อสร้างขั้นต่ำ 850,000 ตร.ม
รฟท. จะมีกรรมสิทธิ์ในทรัพย์สินที่ใช้ในการพัฒนา
พื้นที่ ตามรูปแบบ Build–Operate–Transfer หรือ BOT

สถานีศรีราชา

พื้นที่พัฒนา 27.45 ไร่
การพัฒนาโครงการต้องเป็นแบบ TOD
(Transit Oriented Development) และ Smart City
ระยะเวลาโครงการ 50 ปี
พื้นที่ก่อสร้างขั้นต่ำ 20,000 ตร.ม.

งบประมาณ
การลงทุน

รวมเงินลงทุน

271,824 ล้านบาท

ภาครัฐ

ลงทุน 159,830 ลบ.

เงินที่รัฐร่วมลงทุน 149,650 ลบ.
ค่าภาระหนี้โครงสร้าง ARL
ค่าจัดกรรมสิทธิ์ที่ดิน
ค่ารื้อย้ายสาธารณูปโภค

รายได้

เอกชน

ลงทุน 111,994 ลบ.

รายได้

รัฐส่งมอบพื้นที่ 220 กม.

เวนคืน 925 ไร่

รื้อย้ายสาธารณูปโภค 720 จุด

รื้อย้ายผู้บุกรุก 569 หลัง

สถานะโครงการและความคืบหน้า

ภาพรวมความคืบหน้า
การดำเนินโครงการของฝ่ายรัฐ

1. ส่งมอบพื้นที่ช่วงสุวรรณภูมิ-อู่ตะเภา เมื่อ 15 ต.ค. 64 แล้วเสร็จ ประกอบด้วย

เวนคืน 922 ไร่
รื้อย้ายสาธารณูปโภค 653 จุดเรื้อก่อนส่งมอบ 533 จุด เรื้อระหว่างก่อสร้าง 120 จุดไม่เป็นเงื่อนไขการส่งมอบพื้นที่
รื้อผู้บุกรุก 302 หลัง
ยกเลิกสัญญาเช่า 6 สัญญา
ขอใช้ที่หน่วยงานรัฐ 7 หน่วย

2. ส่งมอบพื้นที่ TOD มักกะสัน และศรีราชา เมื่อ 15 ต.ค. 64 แล้วเสร็จ ประกอบด้วย

ยกเลิกสัญญาเช่า
เคลียร์พื้นที่ได้ข้อยุติพื้นที่ทดแทนลำรางสาธารณะฯ ที่พบภายหลังลงนาม

3. ส่งมอบพื้นที่ช่วงพญาไท-ดอนเมือง เมื่อ พ.ย. 65 แล้วเสร็จ ประกอบด้วย

เวนคืน 3 ไร่
รื้อย้ายสาธารณูปโภค 67 จุด เรื้อก่อนส่งมอบ 41 จุด
รื้อระหว่างก่อสร้าง 26 จุดไม่เป็นเงื่อนไขในการส่ง มอบพื้นที่
รื้อผู้บุกรุก 267 หลัง
ยกเลิกสัญญาเช่า 3 สัญญา
ขอใช้ที่หน่วยงานรัฐ 3 หน่วย (กฟน., กปน., กทม. ทำพร้อมอุโมงค์โครงการ)

4. ส่งมอบพื้นที่ แอร์พอร์ต เรลลิงก์ เดิม เมื่อ 24 ต.ค. 64 แล้วเสร็จ